معرفی مشگین شهر

مِشگین‌شهر مرکز شهرستان مشگین‌شهر، از شهرهای استان اردبیل است. این شهرستان زیبای توریستی بخاطر وجود کوه سبلان تابستان خنک و دلپذیری دارد. همچنین بهار و تابستان سرسبزی دارد که موجب شده این شهر پذیرای گردشگران زیادی از سراسر کشور و حتی خارج نیز شود. مشگین‌شهر بیشترین اماکن گردشگری تاریخی و طبیعی را در کل استان دارد و بهترین مکان گردشگری در استان اردبیل است. این شهر مناطق تاریخی فراوانی دارد و جزو ۵ شهر متمدن در توسعه آذربایجان بوده‌است. کوه ساوالان(سبلان)، سومین قله بلند ایران با ارتفاع ۴۸۱۱ متر، در این شهرستان قرار دارد. مشگین‌شهر از نظر آب‌وهوایی، منطقه‌ای سردسیر به‌شمار می‌رود و به دلیل قرار گرفتن در دامنه کوه، و به برکت وجود رودها و جنگل‌های فراوان و بارندگی کافی، طبیعت بکر و سرسبزی دارد و از حیات وحشی غنی برخوردار است.

غذای سنتی این شهر نان فطیر، آش دوغ و آبگوشت لذیذ و کباب است. پل معلق، آبگرم و زیپ‌لاین مشگین‌شهر، از جمله مهم‌ترین اماکن گردشگری در این شهرند. در سال‌های اخیر با راه‌اندازی اولین پل معلق خاورمیانه در مشگین‌شهر، بر جذابیت گردشگری این شهرستان بسیار افزوده شده‌است. وجود مجموعه تاریخی «شهر یری» با قدمت بیش از ۱۰٬۰۰۰ سال، از دیگر ویژگی‌های این شهرستان است.

مساحت و جمعیت و زبان مشگین‌شهر

شهر مشگین‌شهر در ۹۲ کیلومتری اردبیل و ۱۸۶ کیلومتری پارس‌آباد در استان اردبیل و ۶۵ کیلومتری اهر و ۱۵۰ کیلومتری تبریز در استان آذربایجانشرقی بوده و دومین مسیر اصلی از استان اردبیل به تبریز از مسیر مشگین به اهر و اهر به تبریز است و در ارتفاع ۱۴۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد.شهرستان مشگین‌شهر با جمعیت ۱۸۱٫۵۱۶، دومین شهرستان پرجمعیت و وسیع‌ترین شهرستان استان اردبیل است. جمعیت این شهر بر اساس سرشماری سال ۱۴۰۰، برابر با ۱۲۰۰۰۰ تن است. همه مردم این شهر آذربایجانی، مسلمان و شیعه دوازده‌امامی هستند و به زبان ترکی آذربایجانی سخن می‌گویند.

تاریخ و قدمت مشگین‌شهر

در پیرامون شهر سنگ‌نبشته‌ای منسوب به شاپور دوم ساسانی وجود دارد. سنگ‌نبشته مشگین‌شهر در ۱۵۰ متری غرب کهنه قلعه در کمرکش ارتفاع غربی درهٔ نوروز یاماجی در درون باغ نوروز قرار دارد. این سنگ‌نبشته امروزه به خاطر ویرانگری گنج‌جویان تقریباً از میان رفته‌است ولی نوشته‌های آن بررسی و ترجمه شده‌است. مضمون این نوشته در مورد فرمان و تاریخ ساخت کهنه قالا (کهنه قلعه) است که به فرمان نرسه‌هرمزد نوشته شده‌است.سکه‌های به دست آمده از منطقه، متعلق به چند دوره تاریخی و بیشتر مربوط به زمان اتابکان آذربایجان است.حمدالله مستوفی در سال ۷۴۰ هجری خیاو را این‌گونه ذکر کرده‌است: خیاو قصبه‌ای است در قیلی کوه سبلان افتاده‌است و چون سبلان در جنوب اوست هوایش رو به سردی مایل است. آبش از کوه جاری است. باغستان اندک دارد حاصلش غله بیشتر بوده، مردمش اکثراً موزه دوز و چوخاگر هستند حقوق دیوانی‌اش دو هزار دینار است. خیاو (نام قدیمی مشگین شهر) در دوره صفویه گرفته به گونه‌ای که، یکی از اولاد شیخ صفی شیخ حیدر حاکم و والی منطقه مشگین و برزند مغان در یکی از دره‌ها به دست مردی به اسم شیروان شاه باغی کشته شد. بر اساس آمار کلی تا سال ۱۳۹۲ در شهرستان مشگین‌شهر بیش از ۵۹۵ اثر یادمانی و تاریخی به ثبت رسیده‌است.

صنایع دستی مشگین‌شهر

در شهرستان مشگین‌شهر هنرهای دستی دارای قدمت و اصالت قابل توجهی بوده‌است. بیشتر صنایع دستی منطقه را بافته‌های داری تشکیل می‌دهند که از مهم‌ترین این صنایع می‌توان به قالی بافی، گلیم بافی و جاجیم بافی اشاره نمود. علاوه بر این بافته‌ها، سفالگری نیز از صنایع دستی این شهرستان محسوب می‌شود.

• آبگینه
• بافته و نساجی سنتی
• رودوزی‌های سنتی
• سفال و سرامیک سنتی
• صنایع دستی چرمی
• صنایع دستی چوبی و حصیری
• صنایع دستی سنگی
• نمد مالی
• ملیله کاری
• گلیم بافی و ورنی (گلیم)
• چرم اردبیل
• گلیم عنبران
• ساز سنتی

منطقه آزاد تجاری-صنعتی واقع در مشگین شهر

شهرستان‌ مشگین‌شهر، نمین، گرمی (اردبیل)، بیله سوار، پارس‌آباد از مناطق آزاد تجاری-صنعتی در استان اردبیل که در مرز شمالغرب ایران واقع شده‌است. منطقه آزاد اردبیل، به همراه شش منطقه دیگر از استان‌های گلستان (اینچه‌برون)، ایلام (مهران)، اردبیل (اردبیل)، سیستان و بلوچستان (سیستان)، کردستان (بانه مریوان)، بوشهر (بوشهر)، کرمانشاه (قصر شیرین) در ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ در مجمع تشخیص مصلحت نظام به تصویب نهایی رسید.استان اردبیل دارای ۳۸۰ کیلومتر مرز خشکی با جمهوری آذربایجان می‌باشد.الماس غرب یکی از بی نظرترین مجتمع تجاری و تفریحی دارای 120واحد تجاری و خدماتی و پزشکی  است که در بهترین و در دسترس ترین نقطه مشگین شهر واقع شده است و این مجتمع یکی از افتخارات تجاری این شهر می باشد.

آب و هوا مشگین‌شهر

براساس تقسیم‌بندی کوسن، این شهرستان دارای چهار اقلیم مدیترانه‌ای گرم و خشک، مدیترانه‌ای معتدل، استپی سرد و کوهستانی سرد است. طول ماه‌های خشک و نیمه‌خشک و یخبندان آن پنج تا هشت ماه است و میزان بارندگی سالانه آن به‌طور متوسط ۳۰۰ میلی‌متر است. قسمت عمده پوشش گیاهی آن را استپی، درمنه، ممرز، بلوط و تنگرس تشکیل می‌دهد.

گردشگاه‌ها شهر توریستی

• پل معلق مشکین‌شهر، بطول ۳۶۵ متر طولانی‌ترین پل معلق پیاده‌رو در ارتفاع ۸۰ متری از رودخانه خیاو
• کوه سبلان با زیباترین قله یعنی ساوالان
• پارک جنگلی مشگین‌شهر
• شیروان دره‌سی
• هوشنگ میدانی
• شهر یئری، محوطه باستانی با قدمت بیش از ۱۰۰٬۰۰۰ سال
• مجتمع آبدرمانی قینرجه
• مجتمع آبدرمانی ولزیر
• مجتمع آبدرمانی دودو
• مجتمع آبدرمانی شفا
• مجتمع آبدرمانی آخارباخار
• مجتمع آبدرمانی یئل سویی
• چشمه آبگرم قوتورسویی
• مجتمع آبدرمانی شابیل
• چشمه آبگرم روستای موئیل
• حاتم مئشه‌سی، جنگل طبیعی از درختان بلوط و فندق
• قشلاق تنگ
• منطقه گردشگری کپز
• رودخانه قره سو (مشکین شهر)
• آبشارهای رودخانه‌های کرکری،خیاوچایی، مشکین چایی
• روستاهای سرسبز اطراف مشکین
• قبرستان تاریخی اونار (روستای اونار مشکین شهر)
• روستای کنچوبه و قلعه قهقهه
• جهنم دره سی
• مقبره شیخ حیدر صفوی
• کهنه قالا

آثار باستانی و قلعه‌های تاریخی مشگین شهر

• سنگ‌نبشته ساسانی
• شهریئری
• مقبره شیخ حیدر
• قلعه قهقهه
• نقوش صخره‌ای شیخ مدی
• دیو قالاسی
• قلعه بربر
• کهنه قالا
• قلعه ارشق
• قیزقالاسی
• محوطه تاریخی ایلانلی داغ
• غارهای دو طبقه عصر حجر روستای بینه‌لر
• قالا و آق قالا
• قالاباشی احمدآباد
• روستای کنچوبه